بازی محلول های بی حسی در لیزر یا لیپوساکشن با پوست: منصفانه یا خطرناک؟

#لیپوساکشن# و انواع محلول های بی حسی برای تزریق زیر پوست

 

سلام دوستای گلم🍀

امروز قصد دارم از محلول های بی حس کننده که در لیزر یا لیپوساکشن به پوستتون تزریق یا جذب موضعی میشه بگم. اول یه سوال: آیا با مواد سازنده این محلول ها و اثراتشون روی پوستتون آشنایی کافی دارین؟ آیا حاضرین پوست یا همون مهمترین عضو بیرونیِ بدنتون رو به دست هر مرکزی یا هر پزشکی بسپارین تا چربی هاتون آب شه؟

تا دلتون بخواد مرکزای زیبایی دارن تبلیغات می کنن. مهم اینه که بتونین از بین اینهمه مدعی، یه پزشک باتجربه و کاربلد رو انتخاب کنین که از دستگاه لیپوساکشن باکیفیت و استاندارد استفاده کنه. ضمن اینکه اون پزشک اول از همه شرایط بدنی شما رو در نظر بگیره و به اثرات هر محلولِ بی حس کننده بر بدنتون آشنایی کافی داشته باشه.

یه تصویر از مکش چربی در لیپوساکشن

تصویر زیر نشون می ده که چگونه بافت چربی مشکنه و از بدن دفع میشه. در اینجا، یکی از روش های لیپوساکشن به نام VAL استفاده شده. محلول بی حسی هم تومی سنت هست.

محلول های بی حسی فوایدی هم دارن که همون عدم احساس درد حین لیزر هست. اما هر ماده یا محلول شیمیایی با ورودش به بدن عوارضی رو هم بر جای میگذاره. با من همراه باشین تا نکات مثبت و منفی این محلول های موضعی یا تزریقی رو بیشتر بشناسیم.

مقدمه ای بر لیپوساکشن و یک تجربه واقعی

کلمه ی لیپوساکشن (یا مکش چربی بدن با دستگاه) زیاد توی اینترنت سرچ شده. سالهای ساله که در کشورهای پیشرفته استفاده میشه. خیلی ها هم ازش راضی بودن. رضایت هر شخصی بستگی به یه سری موارد داره که در ادامه متن گفته شدن.

چند سال پیش، دوستم ساناز بعد از زایمانش می خواست وزن کم کنه. خیلی هم عجله داشت. از چربی شکم و پهلو می نالید. میگفت یه عروسی داریم باید زودتر تناسب انداممو پیدا کنم. برا همین، خیلی سریع به یه پزشک عمومی که حسابی با عملای زیباییِ بوتاکس، تزریق ژل، لیزر و لیپوساکشن و غیره پول در می آورد، مراجعه کرد. من بهش گفتم صبر کن؛ بیشتر تحقیق کن. این پزشک تازه اومده شهرستان؛ خیلی ها هنوز نمی دونن چه موادی استفاده می کنه و اصلا زمان کافی برا بررسی نتایج کارش نگذشته. بذار یه مرکز خوب برات معرفی کنم. آخه می دونین خودم اونجا بوتاکس کرده بودم که موادش مرغوب نبود و عوارضش رو دیده بودم.

اما دوستم توجه نکرد. تا یکی دو هفته بعد از لیپوساکشن، ظاهرا چربی هاش آب شده بود و تناسب اندامشم تقریبا اوکی شده بود. اما بشنوین مدتی بعد رو…

لزومِ انتخاب یه مرکز خوب برای لیپوساکشن

یه روز ساناز بهم زنگ زد و گفت: “نمی دونم چرا از وقتی لیپوساکشن توی اون مطب عمومی کردم، ضربان نبضم نامنظم تر شده. قلبم درد میگیره. گوشم وزوز می کنه و احساس می کنم سرم سبک شده؛ تازگی ها اعصابم خیلی زود تحریک میشه.” میشه دلیلیش مکش چربی هام باشه؟

گفتم: “چرا که نه” “احتمالا محلول زیرپوستی بی حس کننده رو زیاده از حد بهت تزریق کرده؛ ممکنه بدنت سمی شده باشه. حتی ممکنه مقدارخون، آب و مایعاتی که توی بدنت حیاتی بوده همراه با چربی از دست رفتن و تعادل شون به هم خورده. باید یه مرکز خوب با یه دکتر باتجربه انتخاب می کردی؛ خربزه خوردی حالا پای لرزش بشین.”

دیگه همین شد که ساناز خانوم رفتن یه پزشک متخصص قلب و عروق و مثل اینکه پزشک گفته بود شما از قبل مشکل عروقی داشتی و نباید هر جایی لیپوساکشن می کردی…بعدا ساناز متوجه شد که مقدار محلول تزریقی یا ماده موضعی در سلامت بیمار نقش خیلی مهمی داره.

فایده محلول های بی حسی برای بدن در لیپوساکشن

اوایلی که لیپوساکشن به دنیای پزشکی معرفی شد، هیچ گونه محلول بی حسی استفاده نمی شد. به همین دلیل، بیمار، موقع مکش چربی، واقعا زجر می کشید: از خونریزی گرفته تا درد شدید و از دست رفتن مقادیر قابل توجهی از آب و مایعات اصلی در بدن.

اگر منطقه مکش چربی را صد در صد در نظر بگیریم، خونریزی تا 45 درصد اتفاق می افتاد.  همچنین، درد شدید، عفونت و احتمال مرگ سلولهای بافت سالم (نکروز) پس از عمل وجود داشت.

فایده اصلی محلول بی حسی (غیر از بی حسی) در لیپوساکشن چیه؟

محلول بی حسی، برای مثال تومی سنت، وقتی داخل بافت چربی شما تزریق میشه، میاد سلول های چربی رو متورم و گشاد می کنه. یه جوری که راحت تر بشکنن و بشه از بدن خارجشون کرد.

ضرورت استفاده از بی حس کننده در لیپوساکشن

وقتی پزشکا این عوارض وحشتناک رو مشاهده کردن، به فکر استفاده از محلول های بی حس کننده افتادن. محلول به کنترل درد بیمار کمک کرده و خیلی زود خونریزی رو متوقف می کرد. به توقف خونریزی هموستاسیس می گن. یه نکته رو نباید فراموش کنیم که با وجود استفاده از محلول های بی حس کننده، باز هم تا درصدی خونریزی اتفاق می افته. اگه ادامه ی متن رو بخونین درباره چگونگی پیشگیری از خونریزی و دفع آب و مایعات از بدن بیشتر توضیح میدیم.

مواد موجود در محلول های بی حسی در لیپوساکشن

علم پزشکی کنونی خیلی از روش های درمانی رو از دنیای پزشکی در آمریکا و اروپا میگیره. به نظر من، باید به حرفای متخصص های ایرانی و حتی طب سنتی برتر بیشتر توجه کنیم. یعنی پزشک های ایرانی که اثرات هر دارو یا ماده رو بر ایرانی ها می دونن یا بررسی کردن.
به هر حال، هر روش یا دستگاه درمانی بهتره بومی سازی بشه و با توجه به شرایط آب و هوایی و واکنش بدن افراد به کار گرفته شه. برای مثال، اغلب خانم های ایرانی کم خون هستن و در لیپوساکشن باید حتما این مسئله رو (مکش چربی و درصد خونریزی) رو در نظر بگیرن.

انواع محلول های بی حس کننده چی هستن و چه فرمولایی دارن؟

محتوی هر محلول بی حسی در لیپوساکشن ممکنه متفاوت باشه. اما، اغلب محلول ها شامل مایع ( محلول های درون وریدی NS/LR)، لیدوکائین و اِپینفرین (داروی هورمونی آدرنالین) رو دارن.

یه هشدار جدی درباره محتوی بعضی از محلول ها:

حتما از پزشکتون بپرسین که چه محلول یا ماده بی حسی استفاده می کنه. یعنی، از محتویات و فرمول شیمیایی اون باخبر باشین. اگه با اطلاعات سوال کنین، سرتون کلاه نمیره و می تونین مراکز خوب رو از بد تشخیص بدین.

مراقب باشین ماده مارکین (Marcaine) توی محلول وجود نداشته باشه چون اثر منفی روی  قلب بیمار خواهد داشت.

دوستای گلم. جدول زیر رو اگه دوست دارین نیگاهی بندازین؛ اگه نه، عنوان بعدی عمومی تر و ساده تره.

دو فرمول معروف محلول های بی حسی در لیپوساکشن

فرمول های متنوعی برای تزریق محلول لیپوساکشن به بافت چربی زیر پوست وجود داره. متداول ترین فرمول ها، فرمول هایRohrich: کلاین و هانستاد هستن.

فرمول کلاین   (Klein)                                                            فرمول هانستاد (Hunstadt)
محلول نمکی نرمال، 1000 میلی لیتر یک درصد لیدوکائین، 50 میلی لیتر نسبت 1:1000 اپینفرین، 1 میلی لیتر 4/8 درصد بیکربنات سدیم، 5/12 میلی لیتر	لاکتات (lactate) رینگر، 1000 میلی لیتر در 38 تا 40 درجه سانتی گراد یک درصد لیدوکائین، 50 میلی لیتر مکش نسبت 1:1000 اپینفرین، 1 میلی لیتر

معنیِ اینفیلتراسیون (نفوذ/تزریقِ) محلول در زیرپوست

درصد رطوبت هر محلول در تزریق زیرپوستی از اهمیت زیادی برخورداره. محلول ها ی لیپوساکشن عمدتا خشک، مرطوب، فوق مرطوب و محلول تومسنت هستن. فن آوری محلول خشک بدون رطوبته و خیلی به درد نیم خوره. یعنی دیگه الان طرفدار نداره و چندان استفاده هم نمیشه.

یه توصیه دوستانه

دوستای زیبان. یه پزشک متخصص پوست، بیشتر از یه پزشک عمومی آناتومی بافت چربی زیرپوست تون رو میشناسه. به غیر از این، یه متخصص پوست بهتر می دونه که باید چه مقدار محلول یا ماده موضعی به پوست شما تزریق یا جذب بشه. تازه، با اثرات محلول روی پوست های متفاوت آشنایی بهتری داره.

محلول های مرطوب و فوق مرطوبِ بی حسی در لیپوساکشن

در فن آوری مرطوب، 200 تا 300 میلی لیتر از محلول به هر منطقه از بافت چربی تزریق می شود. در اینجا، مقدار محلولی که باید تزریق بشه خیلی یبشتر از مقدار چربی مکش شده اهمیت داره. در نتیجه، این پزشک هست که می دونه برای هر منطقه چربی چه مقدار محلول تزریق کنه. یا اینکه چه مقدار ماده موضعی بی حسی (مثل پماد لیدوکائین) بزنه.

در فن آوری فوق مرطوب، به ازای هر یک میلی لیتر مکش، یک میلی لیتر محلول تزریق می شه. محلول تومسنت  (فرمول کلاین) یه محلولِ فوق مرطوب هست. خیلی مطبا ازش در لیپوساکشن استفاده می کنن.

تعریف اینفیلتراسیون محلول تومی سنت و نیاز به پزشک ماهر

منظور از اینفیلتراسیون همون تزریق یا نفوذ ماده محلول خارجی به بافت یا سلول چربی برای متورم کردن اونه. به عبارتی، اینفیلتراسیون یعنی تورم بافت چربی با تزریق محلول بی حس کننده. اغلب محلول تومی سنت رقیق شده به بافت تزریق میشه تا بیهوشی راحت تر و خونریزی کمتر اتفاق بیافته.

پس از اینفیلتراسیون، بافت پوستی متورم می شه. مقدار  3 تا 4 میلی لیتر محلول در هر یک میلی لیتر مکش اینفیلتراسیون می شه. صرف نظر از نوعِ تکنیک، باید قبل از مکش، به مدت 7 دقیقه اثر اینفیلتراسیون ایجاد بشه. برای اثرگذاری محلول، پیش از مکش، مناطق درمانی رو نباید بیش از 30 دقیقه اینفیلتراسیون کرد. فکر کنم الان بهتر متوجه میشیم که چرا انتخاب پزشک و مرکزِخوب اهمیت داره.

جدول: تکنیک های لیپوساکشن و محلول های اینفیلتراسیون

میزانِ مکشِ چربی	حجمِ محلول اینفیلتراسیون	تکنیک
کل منطقه درمانی	بدون نفوذ یا تزریق محلول	خشک
کل منطقه درمانی	بین 200 تا 300 میلی لیتر به منطقه مکش چربی	مرطوب
1 میلی لیتر مکش/اینفیلتراسیون برای مناطق درمانی	یک میلیلیتر محلول به ازای هر یک میلی لیتر مکش چربی مایع	فوق مرطوب
2 تا 3 میلی لیتر مکش مایع چربی به ازای هر میلی لیتر محلول تومسنت	تزریق زیر پوست برای تورم بافت چربی	توم سنت (Tumescent)

چرا مقدار محلول های بی حسی لیدوکائین و غیره اهمیت داره؟

نکته: پزشک باید به مقدار و غلظت هر محلول و حجم منطقه مکش چربی دقت داشته باشه. خصوصا اگه حجم منطقه مکش بیش از 5000 میلی لیتر باشه.

گفتیم که از محلول ها برای اینفیلتراسیون (تورم سلول های چربی) و امولسیون چربی (تبدیل وضعیت بافت چربی به حالت مایعِ معلق) استفاده می شه. اگه محلول یبش از اندازه تزریق شه، احتمال مسمومیت و حتی آلوده شدن خون شما وجود داره. برای مثال، در بیمارانی که با محلول فوق مرطوب بیهوش می شن، باید میزانِ لیدوکائین کمتر باشه تا درد زیادی بعد از لیپوساکشن اتفاق نیافته.

اثر سمّی محلول های اپیفرین و لیدوکائین بر بدن در لیپوساکشن

یادتونه که گفتیم یه متخصص پوست خوب می تونه واکنش ها و حساسیت های احتمالی بدن شما رو به محلول ها بررسی کنه. به رغمِ غلظت های پایینِ محلول تزریقی، استفاده از لیدوکائین و اِپینفرین ممکنه بدن شما رو سمی کنه.

اثرات سمی محلول های لیپوساکشن عبارتند از:

1. اثر منفی بر سیستم مرکزی اعصاب و قلب

2. بروز علایمی مانند بی حسی دور دهان، وز وز کردنِ گوش، و احساس سبکی در سر

3. نامنظم شدنِ ضربان نبض

4. در موارد خطرناک،  ایجاد تومور، حمله، مشکلات قلبی و تنفسی (اگه در چند نوبت مقدار زیادی محلول بهتون تزریق شه)

مقدار ایمن و مطمئن محلول بی حسی چقدر باید باشه؟

طبق داده های فرمول کلاین،  مقادیرِ 35 میلی گرم بر کیلوگرم برای لیپوساکشن ایمن هستن. محلولِ اپینفرین پس از گذشت 5 ساعت از نفوذ به زیر پوست، مشکلات قلبی-عروقی ایجاد می کنه. در نتیجه، ملاحظه بیماری که سابقه مشکلات قلبی داره خیلی ضروری هست.

احیاء مایعات و خون از دست رفته حین لیپوساکشن

در واقع، مشکلاتِ لیپوساکشن بیشتر برای بیمارانی پیش می آد که حجم چربی زیادی دارن. به علت اینکه خون از دست رفته در حین مکش چربی با خود چربی قاطی می شه، تخمین درستِ میزان خونریزی راحت نیست. در حین لیپوساکشن، پزشک باید دمای پوست بدن بیمار و نیز میزان مایعات مکش یا مایعات موجود در بافت سالم رو کنترل کنه.  بافت چربی خودش مایعاتی داره که اگر همه اونها یه دفعه مکش بشن، برای بدن (قلب، کلیه، ریه و غیره) خطرناکه. گاهی به احیاء مایع و تزریق خون نیاز هست که دیگه پزشک تشخیص میده.

ملاحظات در حین عمل: احیاء مایع در عمل لیپوساکشن با چربی زیاد

همزمان با لیپوساکشن، تعادل مایعات بدن (خون، آب، مایع چربی) به هم می خوره. در نتیجه، حجم رگ ها و عروق تغییر پیدا می کنه. بنابراین، پزشک جراح باید با پزشک بیهوشی صحبت کنه تا حجم مایعِ از دست رفته رو جایگزین کنه. یعنی، احیاء مایع (liquid resuscitation) صورت بگیره. احیا مایع خودش یه کار تخصصی هست. برای اینکه پزشک بدونه چقدر حجم مایع باید احیا کنه، اکثر مواقع از یه لوله به اسم فولی کاترر (Foley Catheter) کمک می گیره. این لوله برا بررسی ادرار استفاده میشه. به عبارتی، فولی کاترر یک لوله قابل انعطاف برای نفوذ در مثانه و تخلیه ادرار از آن برای بررسی محتویات ادرار هست.

مدیریت کنترل تعادل مایعات بدن توسط پزشک

آگاهی از 4 عنصر کلیدی در مدیریت مایعات بدن حینِ لیپوساکشن اهمیت داره:

1. نگهداری مایع درون رگی (IV) (وابسته به وزن بدن)،
2. از دست رفتن فضاهای سومی در اثر مکش چربی،
3. حجم محلول مرطوب اینفیلتراسیون شده، و
4. حجم کلی مکش چربی.احیاء مایع در مکش توده های بزرگِ چربی مشکله. اما پزشکای باتجربه توانایی تشخیص مقدار محلول و کنترل مایعات بدن رو دارن.بعضی پزشکا از روش های زیر برای مدیریت و حفظ تعادل مایعات بدن کمک می گیرن:

♦ جایگزینی مقدار مایعی که پیش از عمل در حین جذب زبانی از دست رفته.

♦نگهداری مایع در حین عمل و مدیریت آن بر اساس علایم حیاتی و خروجی ادرار.

♦ به کار گیری تکنیک اینفیلتراسیون فوق مرطوب.

♦ مدیریت جایگزین کردن با کریستالوید، 25/0 میلی لیتر برای هر میلی لیتر مکش چربی بیش از 5 لیتر.

دوستای گلم، اگه حوصله کردین و یه نگاهی به این متن انداختین، خیلی عالیه. امیدوارم یه کوچولو هم که شده، نکته های بالا به دردتون بخوره.

شاد و پر از لبخند های زیبا باشین.

مریم اکبری زاده

لینک منبع