آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو می شود؟

آیا کیست تخمدان باعث ریزش مو می شود؟

اما علل ایجاد آن مانند اختلالات هورمونی می توانند موجب ریزش مو، نوسانات خلق و خوی، مشکلات مرتبط با قاعدگی، افسردگی و سایر عوارض گردند و همچنین درمان های رایج برای کیست های تخمدان مانند قرص های ضد بارداری سبب ریزش مو در اکثر بانوان می شوند.

وظیفه و عملکرد تخمدان ها در زنان چیست؟

تخمدان ها بخشی از سیستم تولید مثل زنان می باشند، هر زن دارای دو تخمدان به شکل بیضی و به اندازه تقریبی ۴ سانتی متر است که در هر طرف از رحم قرار دارند. این تخمدان ها دو وظیفه اصلی دارند: ۱٫ تخمک گذاری ۲٫ تولید هورمون ها

عمل تخمک گذاری در زنان از بلوغ تا یائسگی انجام می شود و هدف از آن ایجاد زمینه برای باروری است.

تخمدان ها در میانه قاعدگی در هر ماه(حدود ۲ هفته بعد از قاعدگی) تخمک آزاد می کنند و چنانچه هنگام مقاربت اسپرم مردان به تخمک ها متصل شود به بارداری منجر می گردد، بیشترین احتمال بارداری در زنان ۲ الی ۳ روز قبل و بعد از تخمک گذاری است.

دو هورمونی که توسط تخمدان ها تولید می شوند استروژن و پروژسترون نام دارند، استروژن  و پروژسترون هورمون های زنانه می باشند که علاوه بر داشتن نقش در باروری در هنگام بلوغ نقش در توسعه جنسیتی زنان ایفا می کنند و باعث شکل گیری سینه ها، باسن، موها و اندام های زنانه می گردند.

در حقیقت در کنار ژن ها اثر این هورمون ها بر بدن زنان از بدو تولد تا بزرگسالی است که موجب تفاوت های رفتاری و جسمانی بین زنان و مردان می گردد. این دو هورمون مهم توسط تخمدان ها و غدد فوق کلیوی تولید می شوند و یکی از دلایلی که در یائسگی زنان عوارضی را تجربه می کنند افت سطح این دو هورمون در بدنشان است.

کیست تخمدان چیست؟

کیست تخمدان یکی از مشکلات شایع در بین بانوان است که اغلب در سنین ۲۵ الی ۴۵ سال(قبل از یائسگی) مشاهده می شود البته در هر سنی امکان شکل گیری آن وجود دارد. برخی از کیست ها کوچک می باشند و بدون انجام درمانی ممکن است به مرور زمان از بین بروند.

اکثر کیست های تخمدان خوش خیم بوده و با درمان طبی از بین می روند اما در بعضی از موارد با توجه به نوع، اندازه کیست و سن بیمار ممکن است با تشخیص پزشک نیاز به عمل جراحی برای برداشتن آن باشد.

علائم وجود کیست کدامند؟

برخی از علائمی که می توانند نشان از وجود کیست های تخمدان باشند عبارتند از:

قاعدگی های نامنظم

خون ریزی غیر معمول در زمان قاعدگی

خون ریزی در زمان های غیر از قاعدگی

درد در ناحیه لگن، کمر و زیر شکم

عدم ارگاسم هنگام رابطه  جنسی

درد حین رابطه جنسی

تکرر ادرار

افزایش بدون دلیل و ناگهانی وزن

سردرد، سرگیجه، ضعف، مشکلات مرتبط با خواب

البته ممکن است برخی از خانم هایی که دچار کیست می باشند هیچ علامتی را تجربه نکنند.

تشخیص کیست تخمدان:

معمولا پزشک ابتدا با معاینه بیمار در ناحیه لگن و همچنین بررسی علائم شروع می کند و اگر مشکوک به وجود کیست شود از ناحیه رحم و واژن سونوگرافی کامل انجام می شود.

در سونوگرافی رحم و واژن شکل، اندازه، محل و نوع توده(کیست) که از مایع است یا جامد و یا مخلوط مشخص می گردد.

در مراحل بعدی اگر نیاز باشد از روش های تصویر برداری دقیق تر مانند MRI استفاده می شود تا ماهیت دقیق تر کیست ها مشخص گردد.

وقتی وجود کیست تشخیص داده شود آزمایش خون CA-125 نیز انجام می شود، این آزمایش برای بررسی سرطانی بودن کیست ها است، البته لزوما بالا بودن سطح CA-125 به معنی سرطانی بودن کیست ها نمی باشد و عوامل دیگری نیز می توانند سطح آنرا افزایش دهند. در صورت بالا بودن سطح CA-125 نمونه برداری(بیوپسی) از کیست ها انجام می شود.

علل ایجاد کیست های تخمدان چیست؟

علل به وجود آمدن کیست های تخمدان به طور کامل در پزشکی مشخص نیست اما بعضی از فاکتورها می توانند شانس ابتلا به آن را افزایش دهند که عبارتند از:

مشکلات هورمونی به ویژه سطح بالای استروژن که به عنوان اصلی ترین دلیل شناخته می شود

کم کاری تیروئید

کم کاری غدد فوق کلیوی

استعمال دخانیات

ازدیاد وزن

سابقه خانوادگی

قاعدگی زودرس( ۱۱ سال و زیر این سن)

کمبود عنصر روی و ویتامین D

بیماری های کبدی از جمله کبد چرب

مصرف بدون بررسی قرص های آهن که موجب ازدیاد آهن در بدن می شوند

ازدیاد مس

درمان کیست تخمدان:

درمانی که بسیاری از پزشکان توصیه می کنند مصرف قرص های ضد بارداری است که مانع تخمک گذاری می شوند و در نتیجه از تشکیل کیست های جدید و رشد کیست های موجود جلوگیری می کنند.

اما قرص های ضد بارداری عوارض جانبی فراوانی دارند از ریزش مو گرفته تا افسردگی و سایر اختلالات هورمونی و همچنین مشکل را ریشه کن نمی کنند و فقط از تشدید آن جلوگیری می کنند.

در برخی موارد که کیست یا کیست ها بزرگ و ریسک بالایی برای پارگی داشته باشند معمولا باید از طریق عمل جراحی برداشته شوند.

بهترین درمان و روش برای جلوگیری از تشکیل کیست های تخمدان چیست؟

کاهش سطح هورمون استروژن در بدن با روش های طبیعی بهترین گزینه است، ازدیاد این هورمون اصلی ترین دلیل به وجود آمدن کیست های تخمدان و همچنین رشد آن ها می باشد.

چگونه سطح استروژن در بدن را کاهش دهیم؟

به برخی از مواد زنواستروژن(Xenoestrogens) گفته می شود یعنی محرک ترشح استروژن می باشند برخی از آن ها عبارتند از دود دخانیات، ظروف پلاستیکی، پارابن ها و غیره و در گام اول توصیه می شود نکات زیر را رعایت کنید:

از شوینده ها و کرم های حاوی پارابن ها(Parabens)استفاده ننمایید، برچسب روی شامپوها، کرم ها و سایر مواد آرایشی و بهداشتی را مطالعه کنید

از استعمال هر گونه دخانیات، سیگار وغیره خودداری کنید

در مسیرهای پر ترافیک و آلوده از ماسک های هوا استفاده کنید

از مصرف سویا و محصولات تولید شده از آن خودداری نمایید

از گوشت، لبنیات و میوه های ارگانیک استفاده کنید

غذا را در ظروف پلاستیکی نگهداری نکنید

حذف چربی های مضر از برنامه غذایی از قبیل غذاهای سرخ کردنی، انواع سس و غیره

از نوشیدن آب های نگهداری شده در بطری های پلاستیکی مانند آب های معدنی خودداری کنید و به جای آن از دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس(RO) استفاده و همچنین آب را بطری های شیشه ای نگهداری نمایید.

کدام گیاهان دارویی و ریز مغذی ها برای کاهش استروژن و جلوگیری از تشکیل کیست های تخمدان مفید می باشند

گیاه خار مریم(Milk Thistle): این گیاه کمک به پاکسازی کبد می کند، استروژن مازاد در کبد متابولیزم می گردد از اینرو این گیاه کمک به کاهش استروژن و همچنین تنظیم سطح پروژسترون می کند.

سایر گیاهان دارویی که کمک به تنظیم هورمون های زنانه، قاعدگی، مقدار خون ریزی و کاهش استروژن می کنند عبارتند از: ریشه ماکا(Maca Root)، ریشه کوهوش سیاه(Black Cohosh Root)، ریشه گیاه دونگ کووی(Dong Quai Root)، تریبولوس(Tribulus)، ریشه یام وحشی(Wild Yam Root) و گیاه دریایی کلپ(Kelp)

همچنین ویتامین های E ،D، عناصر روی، ید، منیزیم، سلنیوم و اسیدهای چرب امگا ۳ از مواد مغذیی می باشند که کمک به بالانس هورمون های بدن می کنند.

گیاهان دارویی و مواد مغذی ذکر شده بهتر است در قالب مکمل های غذایی مصرف شوند و دوز و نحوه مصرف حتما باید توسط پزشک متخصص تعیین گردد.

در بسیاری از موارد با اصلاح برنامه غذایی، کاهش وزن اضافه و برنامه مکمل های غذایی مناسب به مرور کیست های تخمدان از بین می روند.

منبع
محقق: نگین رشید زاده